بررسی گزاره «إِذَا کَذَبَ‏ الْوُلَاةُ حُبِسَ الْمَطَرُ...» در حدیث رضوی

نویسندگان

چکیده مقاله:

فهم درست روایات معصومان (ع) به‎عنوان مهم‌ترین رسالت حدیث‌پژوهان، تنها با نگاه همه‌جانبه به آن‎ها و با درنظرگرفتن اموری مانند تشکیل خانوادۀ حدیثی، عرضه بر قرآن، درنظرداشتن سنن الهی، تجربیات بشری و... امکان‌پذیر است. بسیاری از خطاها و لغزش‌های معرفتی ناشی از نبود نگاه جامع به مجموعه منابع دینی (کتاب، سنت و عقل) است. این جستار با روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای و بهره گیری از تجربیات بشری، بر آن است که فراز «إِذَا کَذَبَ‏ الْوُلَاةُ حُبِسَ الْمَطَر» در یکی از روایات منسوب به حضرت علی‎بن موسی‎الرضا (ع) را بررسی کند. این حدیث که از نظر سندی معتبر ارزیابی می‌شود، دروغگویی حاکمان جامعه را یکی از عوامل نباریدن باران معرفی می‌کند. این نوشتار در پی آن است به این سؤال پاسخ دهد که چرا به‎خاطر گناه گروهی اندک، انسان‌ها و موجودات بسیاری که هیچ نقشی در آن گناه نداشته‌اند، باید مجازات شوند. آیا می‌توان افراد را به‎خاطر گناه دیگران مؤاخذه کرد؟ تحلیل این فقره از روایت با تشکیل خانوادۀ حدیثی و عرضه بر قرآن، این نتیجه را به‎دست می‌دهد که هر کس مسئول رفتار خویش است و گناه کسی به پای کس دیگر نوشته نمی‌شود. بنابراین، اگر مردمی به‎خاطر گناه حاکمان دچار تنگنای معیشت می‌شوند، از آن جهت است که به وظیفۀ خود در برابر حاکمان عمل نکرده‌اند و با سکوت تأییدآمیز خود، در رفتار ناپسند آنان شریک هستند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازپژوهشی اصطلاح حدیث موضوع با تأکید برتحلیل مفهومی و فرایندی حدیث «من کذب»

تلاش برای تعریف دقیق اصطلاح «حدیث موضوع» و فهم درست آن، در ارزیابی و اعتبارسنجی دقیق از روایات تأثیر مستقیم دارد، درک عمومی از حدیث موضوع به معنای برساخته شده و به دروغ به پیامبر2(و معصومینg) نسبت داده شده است؛ اما اضافه نمودن قید غیرعمدی در تعریف حدیث موضوع، با تعلیل شأن و جایگاه حدیث، بی شک به گاهِ شناسایی و اعتبارسنجی روایات، بر وسعت دایرۀ احادیثی که موضوع دانسته می شود، می افزاید و همان گونه...

متن کامل

تحلیل سند و محتوای دو حدیث رضوی دربارۀ خلقت نوری

روایات دال بر خلقت نوری اهل بیت(ع) درمنابع حدیثی شیعه به تعداد زیاد و با طرق مختلف و مضامین مشابه از پیامبر(ص) و امامام معصوم(ع) نقل شده است. با وجود کثرت نقل این احادیث ازدیگر معصومان، از امام رضا(ع) تنها دو روایت دراین باره نقل شده است. در این مقاله این دو روایت نخست از نظر سندی، اعتبارسنجی رجالی شده و نیز تلاش شده با یافتن نخستین منابع مکتوب مشتمل ...

متن کامل

متناقض‌نما در نمادهای شعر انشودة المطر

این جستار به متناقض‌نما در نمادهای شعرِ انشودة المطر سرودة بدر شاکر السیاب و نیز به چگونگی ظهور و حضور معنا در آنها می‌پردازد. در این نمادها تا پایان شعر، مضامینِ متناقض‌نمای غم و شادی، ترسالی و خشکسالی و مرگ و زندگی متبلور می‌شود. نامْ‌آوایِِِِِِِِِِِِِِِِِِِِِ باران نیز که تصویر مرکزی این شعر را تشکیل می‌دهد دستخوش چنین پارادوکسی است. تنش مستمر میان این نمادهای متناقض‌نما در نهایت با بارشِ یکریزِ باران به زندگی و ...

متن کامل

بررسی اثبات کذب بودن سوگند در حقوق ایران و فرانسه

در دادرسی­های حقوقی، با فقدان بیّنه از سوی مدّعی، چنان­چه سوگند تحت شرایط خود اداء گردد، قاطع دعوا و موجب سقوط ادّعای مدّعی است. حال اگر پس از صدور حکم قطعی ثابت گردید که سوگند به دروغ یاد شده است، در فقه با مشکل حرمت نقض حکم حاکم، و در حقوق ایران و فرانسه با ایراد اعتبار امر قضاوت شده روبه­رو خواهیم بود. برداشت مشهور فقها از روایات این است که سوگند مدّعی­علیه تمام حقوق مدّعی را نسبت به مال مورد مناز...

متن کامل

بررسی امکان اعمال حق حبس در اقاله

خواسته خواهان‌ها در این پرونده دو چیز بوده است: تایید فسخ قرارداد و خلع ید خواندگان از ملک موضوع قرارداد.

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 28

صفحات  9- 27

تاریخ انتشار 2019-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023